Op 24 januari jongstleden heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel voor de gewijzigde Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) aangenomen. De wet gaat per 1 juli aanstaande in. Reden om de wet te herzien, is dat de arbeidsmarkt verandert en de duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking steeds belangrijker wordt. De wetswijziging biedt inhoudelijk meer houvast als er een contract wordt afgesloten. Doel ervan is de bedrijfsgezondheidszorg en de preventie in de bedrijven te versterken.
Met de invoering van de nieuwe wetgeving zijn er drie varianten denkbaar voor de werkgever om invulling te geven aan het Arbo-en verzuimbeleid:
- De werkgever kan ervoor kiezen om een interne arbodienst te realiseren.
- De werkgever kan een contract met een externe arbodienst afsluiten.
- De werkgever kan ervoor kiezen externe (Arbo-)deskundigen voor bepaalde taken in te huren, in samenwerking met eigen medewerkers.
Basiscontract
Afspraken over de arbodienstverlening moeten worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst, ieder contract met een arbodienstverlener moet voldoen aan de eisen van het zogenaamde basiscontract. De wettelijke vereisten die in het contract met een arbodienstverlener moeten staan, gelden dus ook als de werkgever geen contract heeft met een arbodienst, maar zich laat ondersteunen door een bedrijfsarts.
Wat moet er tenminste in het basiscontract staan:
- hoe een doeltreffende toegang tot de bedrijfsarts is geregeld;
- dat de bedrijfsarts toegang heeft tot elke werkplek;
- de verplichting van de bedrijfsarts om de werknemer een second opinion aan te bieden, tenzij zwaarwegende argumenten zich hiertegen verzetten;
- hoe de klachtenprocedure van de arbodienstverlener werkt;
- hoe de bedrijfsarts omgaat met de meldingsplicht voor beroepsziekten bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten;
- hoe de arbodienst of bedrijfsarts samenwerkt met, en adviseert aan de preventiemedewerker(s) en het medezeggenschapsorgaan;
- dat de bedrijfsarts of arbodienst ook adviseert over preventieve Arbo-maatregelen;
Bovendien zal in het contract ook invulling gegeven moeten worden aan de nieuwe wettelijke taak van arbodienstverleners:
- Het preventieve spreekuur voor werknemers bij de bedrijfsarts.
Bovenstaande verplichtingen gelden per 1 juli 2017. Iedere organisatie heeft dan één jaar de tijd, tot 1 juli 2018, om het contract met de arbodienstverlener hierop aan te passen.
Inspectie SZW kan daarna een boete opleggen aan een bedrijf waarvan het contract met de arbodienstverlener niet voldoet aan de wettelijke eisen.
Het is de kunst om in het aangepaste contract niet alleen bovenstaande punten op te nemen, maar vooral om daar een juiste ureninschatting aan te koppelen. In de praktijk zal het bij de onderhandelingen over een nieuw contract moeilijk zijn om vast te stellen hoeveel extra uren de arbodienstverlener voor de nieuwe taken nodig zal hebben. Het aanbieden van een preventief spreekuur bijvoorbeeld, of het bezoeken van werkplekken, overleg met de OR of preventiemedewerker en het melden van een beroepsziekte kost de arbodienstverlener veel tijd.
Stappenplan selectie arbodienstverlener
Heeft u nog geen arbodienstverlener dan is het selecteren ervan erg belangrijk. Hieronder volgt een stappenplan dat u kunt gebruiken. Het plan is in algemene termen beschreven en een aantal punten zijn alleen van toepassing voor grotere werkgevers, maar u kunt zelf de onderdelen er uit pikken die voor u van toepassing zijn.
Stap 1: Stel een selectiecommissie samen
Doorgaans is het aan te bevelen om een brede selectiecommissie in te stellen waar enkele arbodienstverleners zich presenteren. In deze commissie kunnen bijvoorbeeld de directie, HR/P&O, een leidinggevende, de Arbo coördinator en de OR vertegenwoordigd zijn.
Stap 2: Stel een programma van eisen op
De eerste taak van de commissie is het opstellen van een conceptprogramma van eisen waaraan de nieuwe arbodienstverlener moet voldoen. Voorbeelden van zulke eisen zijn:
- arbodienst of zelfstandige bedrijfsarts?,
- ervaring in de sector,
- goede aansluiting op de bedrijfsvisie op verzuim,
- expertise bij de gewenste taken,
- plaats van het spreekuur,
- eisen aan de rapportages,
- waarborgen voor continuïteit,
- samenwerking met de OR/PvT,
- prijs,
- etc.
Stap 3: Selecteer kandidaten
Er zijn in Nederland zo’n tachtig gecertificeerde arbodiensten, van grote landelijke tot kleine regionale. Daarnaast zijn er nog honderden zelfstandige bedrijfsartsen. Op basis van het programma van eisen is het zaak om tot een eerste selectie van drie of vier aanbieders te komen. Bij die keuze kunnen eventuele goede ervaringen van andere bedrijven goed van pas komen. Die gekozen aanbieders worden uitgenodigd voor een gesprek en krijgen daar de gelegenheid zich te presenteren. Spreek af dat de arbodienstverleners niet alleen de salesmanager naar het gesprek sturen, maar zeker ook de beoogde bedrijfsarts. Of zorg dat na de keuze voor een bepaalde arbodienstverlener ook nog enkele bedrijfsartsen van die aanbieder zich komen voorstellen, waaruit de meest geschikte wordt gekozen.
Stap 4: Voer selectiegesprekken
Focus bij de presentaties van de arbodienstverleners op de belangrijkste zaken van het eerder opgestelde programma van eisen. Vraag ook door op deze onderwerpen. Het is ook verstandig om de arbodienstverleners enkele geanonimiseerde rapporten mee te laten brengen, die zij in andere organisaties hebben opgesteld. Zoals een klant gebonden jaarverslag of een rapport van een preventief medisch onderzoek. Dat geeft meteen inzicht in de kwaliteit en bruikbaarheid van de producten die zij leveren.
Stap 5: Maak een keuze
In samenspraak komt de selectiecommissie tot een voorkeur. Het is daarbij goed te realiseren dat het doorgaans gaat om een jarenlange samenwerking. Een goede klik met de arbodienstverlener en vooral ook met de bedrijfsarts is daarom belangrijk. De commissie verwoordt haar bevindingen in een advies aan de werkgever. Die moet vervolgens een voorgenomen besluit ter instemming aan de OR of PvT voorleggen. Als er eensgezindheid was in de selectiecommissie, kan dat een formaliteit zijn. Een tweede instemmingsaanvraag zal dan gaan over het nieuwe contract met de arbodienstverlener.
Bron: XpertHR
Recente reacties